Margaret Wheatley – Duurzaam leidinggeven met antwoorden op de crisis

Wheatley doet sinds 1973 onderzoek naar het functioneren van systemen, vanuit organisaties zelf en als consultant. Een citaat van haar website:

“For many years, I’ve been interested in seeing the world differently. I’ve wanted to see beyond the Western, mechanical view of the world and see what else might appear when the lens was changed. I’ve learned, just as Joel Barker predicted when he introduced us to paradigms years ago, that “problems that are impossible to solve with one paradigm may be easily solved with a different one.
I’ve been applying the lens of living systems theory to organizations and communities. With wonderful colleagues, I’ve been exploring the question: “How might we organize differently if we understood how Life organizes?” It’s been an exploration that has helped me look into old patterns and problems and develop new and hopeful insights and practices. It has also increased my sense of wonder for life, and for the great capacity of the human spirit.”

Op dinsdag de 19de januari 2010 nam ik deel aan een workshop onder haar leiding.

Wheatley’s centrale boodschap is dat we – zeker in tijden van crisis – de kracht van iedereen moeten benutten; de diversiteit om ons heen. Om de kracht van mensen te kunnen benutten is andersoortig leiderschap nodig. Leiderschap dat uitnodigend is en mensen stimuleert, dat uitgaat van duidelijke principes die iedereen zich eigen heeft gemaakt. Belangrijk voor iedere leider is het uitgangspunt van gelijkwaardigheid; leiders hebben niet alle antwoorden. In een dergelijk klimaat zullen mensen zorgen voor wat ze zelf hebben gecreëerd en zullen zij verantwoordelijk nemen (bijv. informatie delen), omdat ze geven om wat ze doen. They care when they feel they are being cared for. Ook zal zichtbaar worden dat leiderschap bij iedereen naar boven kan komen als er sprake is van betrokkenheid bij een thema.

Het tweede deel van de dag stond “Perseverence is a discipline” centraal. Een nieuw thema van Wheatley. Ze richt zich tot iedere pionier en spoort hen aan vol te houden om nieuwe systemen te creëren. Ze legt uit met welke dynamiek een pionier te maken krijgt en hoe belangrijk het is dat pioniers elkaar steunen. Uiteindelijk is voor het in gang zetten van verandering maar een kleine groep doorzetters nodig.

Ik doe de spreekster geen recht door haar boodschap zo kort samen te vatten. Voor een uitgebreider verslag van de conferentie verwijs ik naar het verslag van Theo Buijsrogge. Uit zijn verslag tot slot:

Leiderschap in tijden van crisis
Leidende principes om een crisis door te komen:

  • Iedereen heeft eerder moeilijke tijden doorgemaakt. Wat heb je daarvan geleerd?
  • Goede leiders in een crisis hebben een ‘Theory of action’
    – ze weten waar aandacht/prioriteit op te richten
    – ze weten waarom
    – iedereen weet dat
    – iedereen weet wat te doen
  • Elke situatie is werkbaar (te veranderen)
  • Accepteer wat er is
  • Wat je nodig hebt is/komt er altijd, dus heb vertrouwen
  • Als je doel onbereikbaar is, ga dan in ieder geval een stap in de goede richting
  • Je hebt altijd voldoende bronnen, wees creatief en verander je overtuiging van tekort in overvloed.
  • Power and love

    Een benadering van een conflict vanuit macht lijkt zich niet te verhouden tot een benadering vanuit liefde. We hebben het gevoel dat we moeten kiezen tussen die twee. Het machtsspel in een organisatie versus de mensgerichte benadering in een organisatie. In beide kun je doorschieten: een machtsspel eindigt in oorlog en de liefde eindigt in verstikking en matheid.

    Gisteren liet Adam Kahane in een boeiende lezing zien hoe macht en liefde samen kunnen gaan en dat de combinatie doorbraken kan creëren in schijnbaar onoplosbare problemen. Adam Kahane reist de hele wereld over om taaie conflicten open te breken. In december was hij in Kopenhagen en deed hij ook een workshop met leiders uit Noord en Zuid Soedan. Indrukwekkend. Zijn boek “Power and love” is net verschenen in Nederland. Eerder schreef hij “Solving tough problems“.

    Naast zijn boodschap was hij als mens ook mooi om mee te maken: duidelijk over zijn overtuigingen en eerlijk over zijn twijfels, geen ijdelheid.

    Hier een (wat langere) video van hoe Adam Kahane de andere aanpak bevordert in een groot gezelschap.

    De gave van het borduren

    IMG_4362

    Het maken van een kruissteek: twee kruiselingse bewegingen naar binnen toe.
    Het borduren helpt me tot rust en tot mezelf te komen.
    Daar zit ik dan onder een goede lamp en met mooie muziek op de achtergrond.
    Dat had ik nou nooit gedacht, maar het werkt als een tierelier.
    En bovendien produceer ik iets waarmee Emy erg blij is. Dit is de geborduurde voorkant van het dekbed voor beer.

    Voor de verantwoorde luxebeestjes ;-)

    Mocht je toevallig op zoek zijn naar een gouden sieraad, weet dan dat er nu ook “groen goud” is. Gisteren vertelde Sjoerie van De Smederij mij enthousiast over dit initiatief. Van haar website:

    “Als iets niet echt goed is voor het milieu, dan is het goud delven………. De Smederij wil graag haar steentje bijdragen en biedt de mogelijkheid sieraden te maken in zgn. ‘groen goud’. Dit goud wordt gedolven in Colombia, op initiatief van de locale bevolking maar inmiddels gesteund door verschillende organisaties als Oxfam Novib en Both ENDS. Het goud is duurder: de delvers verdienen een eerlijk loon en er worden geen schadelijke stoffen gebruikt.”

    Corporacíon Oro Verde is een mooi initiatief van ondernemerschap met oog voor duurzaamheid van de aarde en de werknemers en met aandacht voor de omgeving van het bedrijf. Dit is het soort ondernemerschap waar Danah Zohar over vertelt in het FD van 17 september 2009 en dat we met z’n allen kunnen stimuleren.

    Dan nog een andere tip in het kader van duurzaamheid:
    Laat je sieraden opknappen of omsmelten tot iets nieuws in plaats van nieuwe te kopen.
    Sjoerie doet het met liefde voor je dierbare kettinkjes, ringen et cetera, hoe eenvoudig of prullerig ze ook zijn (de mijne dan…)!

    Reiger

    De laatste tijd kom ik veel reigers tegen als ik fietsend onderweg ben in het landschap rondom Amsterdam.
    reiger-3
    Ze zitten net als ik soms lekker in het zonnetje.
    Ze staan net als ik uiterst oplettend te wachten om die ene kans te pakken.
    Ze wachten soms net als ik geduldig op wat er toevallig langskomt.
    Ze laten zich net als ik lekker meedrijven op de Noordoosterwind.

    Ik voel me ineens heel verwant met deze rare vogel.

    Boek: Tijn Touber – Spoedcursus verlichting

    Er zitten nu ezelsoren in dit boek, wat betekent dat ik bepaalde bladzijden nog eens wil opslaan. Ik had ook een pen tussen mijn tanden om snel iets te kunnen onderstrepen. Met andere woorden; ik zat het boek actief te lezen.
    Het boek gaat niet over gloeilampen versus ledlampen, alhoewel … Het boek gaat over de zoektocht naar een nieuwe manier van leven en samenleven. Een vervolg op de verlichting van Descartes, Newton, Voltaire, Kant en anderen waardoor het verstand op een hoger plan werd geplaatst. Deze verlichting gaat over het integreren van je verstand, emoties en spirituele bewustzijn.
    Touber leidt de lezer langs een aantal mensen die bijzondere inzichten hebben verkregen over hoe die volgende verlichting eruit ziet. Het was grappig te merken dat in dit boek weer allerlei lijntjes samenkomen van onderwerpen waar ik de afgelopen jaren mee bezig ben. Zo start het boek met de cultural creatives, komt de leiderschapsontwikkeling volgens Manfred van Doorn aan de orde waarbij hij filmfragmenten gebruikt om te illustreren en heeft hij een hoofdstuk gewijd aan Jill Taylor (bekijk deze video!) die als neuroloog een hersenbloeding doormaakt.
    Een van de laatste hoofdstukken besteedt hij aan Danah Zohar, een Brits/Amerikaanse filosofe en theoretisch fysica. Danah Zohar heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar spirituele intelligentie en daarvoor ook een meetinstrument ontwikkelt (te doen via internet en je krijgt een uitgebreid terugkoppelingsrapport). Ik had het geluk afgelopen vrijdag een lezing van en dialoog met haar te mogen meemaken. Een inspirerende en wijze vrouw!

    Touber heeft zijn boek opgebouwd met korte en toegankelijke hoofdstukken, waardoor het makkelijk leest en erg informatief is. Het boek helpt zeker om de verlichtingsbeweging (wat dat ook moge zijn) en de cultureel creatieven te versterken.

    Boek: Paulien Assink – Samenspel

    samenspel Een nieuw boek van Paulien Assink en de ondertitel luidt “De kunst en praktijk van V/M leiderschap”. Assink schreef eerder het boek “Uit het harnas!” dat ik als een spoorboek voor mijn ontwikkeling gebruik. Dit tweede boek borduurt voort op de vier dimensies van leiderschap die ze onderscheidt: emotioneel, mentaal, fysiek en spiritueel leiderschap. En in iedere dimensie geeft ze aan wat de feminiene (intuïtie, hoger dienstbaarheid, compassie, co-creatie) en masculiene (moed, heldere visie, duurzaam ondernemen, calling) componenten ervan zijn. Ze constateert dat het iedereen ten goede zou komen om de masculiene aspecten meer in balans te brengen met de feminiene aspecten. Maar meer eigenlijk nog om deze aspecten in jezelf te herkennen en te ontwikkelen los van man- of vrouwzijn. In het boek komen daarnaast de schaduwkanten van ieder aspect aan de orde. Hoe slachtofferschap te ontgroeien en te leren leven vanuit compassie voor jezelf en de ander?
    Al met al weer een prachtig en leerzaam boek en Assink slaagt er goed in het praktisch te maken. Geen lange theoretische betogen, maar korte heldere stukken tekst met praktische oefeningen en aanbevelingen. Het geeft mij weer een nieuwe inspiratiebron voor de verdere ontwikkeling van mijn leiderschap. En dan bedoel ik niet leiderschap in de zin van minister-president worden, maar in de zin van leiderschap in de kleine en grote dingen van het leven.
    In het boek staan ook prachtige foto’s en gedichten van Esther van der Valk.